Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisində rüsumsuz ticarət mağazalarının yaradılmasına xüsusi razılıq (lisenziya) verilməsi Qaydaları

I. Ümumi müddəalar

1.1. Bu Qaydalar «Sahibkarlıq fəaliyyəti haqqında» Azərbaycan Respublikasının Qanununa, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 1997-ci il 27 yanvar tarixli 543 nömrəli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş «Bəzi sahibkarlıq fəaliyyəti növlərinə xüsusi razılıq (lisenziya) verilməsi haqqında Əsasnamə»yə və «Xüsusi razılıq (lisenziya) tələb olunan fəaliyyət növlərinin siyahısının təsdiq edilməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 1997-ci il 4 oktyabr tarixli 637 nömrəli Fərmanına əsasən hazırlanmışdır və Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisində rüsumsuz ticarət mağazalarının yaradılmasına xüsusi razılıq (lisenziya) verilməsi (bundan sonra lisenziya) qaydalarını müəyyən edir.

1.2. Bu Qaydalara əsasən Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsi (bundan sonra Dövlət Gömrük Komitəsi) tərəfindən mülkiyyət və təşkilati-hüquqi formasından asılı olmayaraq Azərbaycan Respublikasının hüquqi şəxslərinə, habelə hüquqi şəxs yaratmadan sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarına (bundan sonra «ərizəçilər») Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisində (beynəlxalq hava və dəniz limanlarında və Azərbaycan Respublikasının gömrük orqanları tərəfindən müəyyən edilən digər yerlərdə) rüsumsuz ticarət mağazalarının yaradılmasına icazə verən rəsmi sənəddir.

1.3. Ərizəçilər yalnız bu Qaydalara əsasən lisenziya aldıqdan sonra Azərbaycan Respublikasının gömrük işi haqqında qanunvericilik aktlarına uyğun olaraq rüsumsuz ticarət mağazalarında gömrük nəzarəti altında satılması nəzərdə tutulan mallardan gömrük rüsumları və vergiləri alınmadan və həmin mallara iqtisadi siyasət tədbirləri tətbiq edilmədən Azərbaycan Respublikasının gömrük ərazisində yerləşən rüsumsuz ticarət mağazalarının fəaliyyətinə başlaya bilərlər.

1.4. Lisenziyanın sahibi verilən lisenziyadan yalnız özü istifadə edə bilər, onu başqa şəxslərə verə bilməz və bu lisenziyanın qüvvəsi lisenziya sahibinin təsisçisi olduğu hüquqi şəxslərə, lisenziyanın sahibi ilə birgə fəaliyyət, o cümlədən onunla birgə əməkdaşlıq barədə bağlanmış müqavilə əsasında fəaliyyət göstərən başqa şəxslərə şamil edilmir.

II. Lisenziyanın verilməsi

2.1. Rüsumsuz ticarət mağazasının yaradılmasına lisenziya, mülkiyyətində və ya icarəsində Azərbaycan Respublikasının gömrük işi haqqında qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş rüsumsuz ticarət mağazası rejiminə uyğun olaraq malların satışı üçün nəzərdə tutulmuş bir gömrük buraxılış məntəqəsində və ya bir gömrük buraxılmış məntəqəsi və ona bitişik olan ərazidə yerləşən bir gömrükxananın və ya bir gömrük postunun (əgər onun fəaliyyət zonası varsa) fəaliyyət zonasında yerləşən tikililər (satış zalı, köməkçi tikililər, anbar üçün istifadə edilməsi nəzərdə tutulan tikili) olan ərizəçilərə Dövlət Gömrük Komitəsi tərəfindən verilir.

2.2. Lisenziya almaq üçün müvafiq tikililərin sahibi olan ərizəçi Azərbaycan Respublikasının Dövlət Gömrük Komitəsinə lisenziya almaq üçün ərizə təqdim etməlidir:

Ərizədə aşağıdakılar göstərilməlidir:

III. Lisenziya

3.1. Lisenziyada aşağıdakılar göstərilir:

3.1.1. Dövlət Gömrük Komitəsinin adı;

3.1.2. hüquqi şəxslər üçün — lisenziya verilən müəssisə, təşkilat və idarənin adı və hüquqi ünvanı;

3.1.3. fiziki şəxslər üçün — adı, atasının adı, soyadı, şəxsiyyəti təsdiq edən vəsiqə haqqında məlumatlar (seriya, nömrə, kim tərəfindən və nə vaxt verilmişdir, yaşayış yeri);

3.1.4. lisenziya verilən fəaliyyət növü;

3.1.5. lisenziyanın qüvvədə olma müddəti;

3.1.6. müvafiq fəaliyyət növünün həyata keçirilməsi qaydası;

3.1.7. lisenziyanın qeydiyyat nömrəsi və verilmə tarixi.

3.2. Lisenziyalar Dövlət Gömrük Komitəsinin sədri, yaxud onu əvəz edən şəxs tərəfindən imzalanır, imza Dövlət Gömrük Komitəsinin gerbli möhürü ilə təsdiq olunur.

IV. Lisenziyanın müddəti

4.1. Lisenziya 3 il müddətinə verilir.

4.2. Lisenziyanın qüvvədə olma müddətinin uzadılması onun verilməsi üçün müəyyən olunmuş qaydada həyata keçirilir.

4.3. Müddəti bitmiş lisenziyalar etibarsız sayılır.

V. Lisenziyanın qüvvədə olma qaydaları və nəzarət

5.1. Bu Qaydalara əsasən lisenziya sahibləri rüsumsuz ticarət mağazalarının yaradılmasını və fəaliyyətini həyata keçirərkən aşağıdakı qaydalara riayət etməlidirlər:

5.1.1. rüsumsuz ticarət mağazalarına daxil olan və satılan malların gömrük nəzarətindən kənar götürülməsinə yol verməmək;

5.1.2. rüsumsuz ticarət mağazalarının yaradılması üçün verilən lisenziyanın şərtlərinə əməl etmək və Azərbaycan Respublikası gömrük orqanlarının qanuni tələblərini yerinə yetirmək;

5.1.3. rüsumsuz ticarət mağazasına daxil olan və satılan malların uçotunu aparmaq və Dövlət Gömrük Komitəsinin müəyyən etdiyi qaydada Azərbaycan Respublikasının gömrük oqranlarına hesabat vermək;

5.1.4. rüsumsuz ticarət mağazasında siqnalizasiya, yanğına qarşı qurğu və avadanlığın olmasını və bu mağazaların mühafizəsini təmin etmək;

5.1.5. rüsumsuz ticarət mağazasını gömrük nəzarətinin təmin edilməsi məqsədilə lazımi olan şəkildə hazırlamaq;

5.1.6. gömrük işi haqqında qanunvericilik və normativ aktlarına və bu Qaydalara riayət etmək.

5.2. Lisenziyanın qüvvədə olma qaydalarına nəzarəti gömrük işi haqqında qanunvericilik və normativ aktlarına uyğun olaraq Dövlət Gömrük Komitəsi həyata keçirir.

5.3. Nəzarət qaydasında Dövlət Gömrük Komitəsinin səlahiyyətlərinə aşağıdakılar daxildir:

5.3.1. lisenziyada göstərilən fəaliyyət növünün həyata keçirilməsini tənzimləyən normativ-hüquqi aktlara və lisenziya qaydalarına riayət edilməsini yoxlamaq;

5.3.2. yoxlama zamanı ortaya çıxan suallara aid lisenziya sahibindən məlumatlar, arayışlar tələb etmək;

5.3.3. yoxlamanın nəticələrinə dair pozuntuları və onların aradan qaldırılması müddətini göstərməklə akt tərtib etmək;

5.3.4. aşkar edilmiş pozuntuların aradan qaldırılması barədə lisenziya sahiblərinə xəbərdarlıq etmək.

5.4. Lisenziya sahibi aparılan yoxlama zamanı Dövlət Gömrük Komitəsinin nümayəndələrinə yoxlamanın aparılması üçün zəruri olan normal şərait yaratmağa və tələb olunan sənədləri təqdim etməyə borcludur.

5.5. Gömrük orqanları yoxlamanın nəticəsi barədə iki nüsxədə akt tərtib edirlər, akt rüsumsuz ticarət mağazasının sahibi və gömrük orqanlarının nümayəndələri tərəfindən imzalanır. Aktı imzalamaqdan imtina edildikdə bu barədə aktda qeyd edilir. Akta lisenziya sahibinin izahatı əlavə edilir. Aktın bir nüsxəsi lisenziya sahibində qalır.

5.6. Dövlət Gömrük Komitəsi zəruri olduqda müvafiq təşkilatların nümayəndələrini gömrük işi haqqında normativ-hüquqi aktlarına və bu Qaydalara uyğun nəzarət qaydasında aparılan yoxlamalara cəlb edə bilər.

VI. Lisenziyanın fəaliyyətinin dayandırılması və ya ləğv edilməsi

6.1. Rüsumsuz ticarət mağazasının yaradılmasına verilmiş lisenziya Dövlət Gömrük Komitəsi tərəfindən aşağıdakı hallarda dayandırılır:

6.1.1. lisenziya sahibi tərəfindən müvafiq ərizə təqdim edildikdə;

6.1.2. lisenziya sahibi tərəfindən normativ aktlara əməl edilmədikdə, yaxud Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq müvafiq dövlət orqanları tərəfindən lisenziya sahiblərinin fəaliyyəti dayandırıldıqda;

6.1.3. lisenziya sahibinin müflisləşməsi faktı Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə təsdiq edildikdə;

6.1.4. gömrük işi haqqında qanunvericilik və normativ aktlarına uyğun olaraq rüsumsuz ticarət mağazasının fəaliyyəti üçün tələb olunan zəruri şəraitin və şərtlərin pozulduğu aşkar edildikdə;

6.1.5. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində nəzərdə tutulan digər hallarda.

6.2. Dövlət Gömrük Komitəsi lisenziyanın fəaliyyətinin dayandırılması haqqında qərar qəbul etdiyi andan 5 gün müddətində yazılı şəkildə lisenziyanın sahibinə və dövlət vergi xidməti orqanlarına məlumat verir.

Lisenziyanın fəaliyyətinin dayandırılmasına səbəb olan hallar dəyişildikdə lisenziyanın fəaliyyəti lisenziya sahibinin müraciətinə əsasən bərpa edilə bilər. Dövlət Gömrük Komitəsi tərəfindən bu barədə qərar qəbul edildikdə lisenziyanın fəaliyyəti bərpa edilmiş hesab olunur, həmin qərar qəbul edilmiş andan 5 gün müddətində lisenziyanın sahibinə və dövlət vergi xidməti orqanlarına məlumat verilir.

6.3. Lisenziya aşağıdakı hallarda ləğv edir:

6.3.1. lisenziya sahibi tərəfindən müvafiq ərizə təqdim edildikdə;

6.3.2. lisenziya verilməsi üçün təqdim edilən sənədlərdə düzgün olmayan məlumatlar aşkar edildikdə;

6.3.3. lisenziyanın qüvvədə olma qaydaları lisenziya sahibi tərəfindən pozulduqda;

6.3.4. məhkəmənin müvafiq qərarı olduqda;

6.3.5. lisenziya almış hüquqi şəxs ləğv edildikdə və sahibkar kimi fəaliyyət göstərən fiziki şəxsin şəhadətnaməsi qüvvəsini itirdikdə;

6.3.6. rüsumsuz ticarət mağazanın sahibi gömrük işi haqqında qanunvericilik və normativ aktlarının tələblərinə riayət etmədikdə;

6.3.7. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyində nəzərdə tutulan digər hallarda.

6.4. Dövlət Gömrük Komitəsi lisenziyanın ləğv edilməsi haqqında qərar qəbul etdiyi andan 5 gün müddətində yazılı şəkildə lisenziyanın sahibinə və dövlət vergi xidməti orqanlarına məlumat verir.

6.5. Lisenziya ləğv edildikdə və ya onun fəaliyyəti dayandırıldıqda lisenziyanın verilməsinə görə alınmış haqlar lisenziya sahibinə qaytarılmır.

6.6. Dövlət Gömrük Komitəsi verdiyi, qeydə aldığı, dayandırdığı, bərpa etdiyi və ləğv etdiyi lisenziyaların reyestrini aparır.

VII. Məsuliyyət

1. Dövlət Gömrük Komitəsinin rəhbərləri və vəzifəli şəxsləri lisenziyalaşdırma haqqında Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinin pozulması, yaxud onun lazımi şəkildə icra olunmamasına görə mövcud qanunvericiliyə uyğun məsuliyyət daşıyırlar.

2. Dövlət Gömrük Komitəsinin qərarlarından və hərəkətlərindən müəyyən olunmuş qaydada məhkəmə orqanlarına şikayət oluna bilər.

3. Bu Qaydalarda göstərilən rüsumsuz ticarət mağazalarını lisenziyasız yaradanlar mövcud qanunvericiliyə uyğun olaraq məsuliyyət daşıyırlar.